Fotosynthese als toverformule

Een natuurkracht waar ik helemaal door ben gegrepen is de fotosynthese. Die lijkt moeilijk maar is heel goed te delen met kinderen. Zonder fotosynthese zou er geen leven zijn. De fotosynthese vindt plaats in het plantenblad. Met energie van de zon worden tijdens het proces suikers gemaakt. Die suikers gebruikt de plant om te groeien en bloeien. De plant is de enige op aarde die dit kan en al ons voedsel begint dan ook bij de plant.

De fotosynthese maakt ook duidelijk waarom het gebruik van fossiele brandstoffen (steenkool, aardgas en benzine) slecht is. De plant heeft voor de fotosynthese ook kooldioxide (CO2) nodig en dat haalt het uit de lucht. Nu zijn fossiele brandstoffen de resten van dode plantenbladeren van miljoenen jaren oud. Bij het op grote schaal verbranden van deze plantenresten komt veel CO2 vrij die de plant ooit heeft opgenomen. En CO2 is een broeikasgas waarmee de aarde opwarmt.

Toen ik langzamerhand de fotosynthese ging doorgronden werd ik daar blij van. Ik kreeg naast inzicht over de opwarming van de aarde, ook begrip voor allerlei andere processen. Zo legde ik op een gegeven moment de relatie tussen een auto die op benzine rijdt en mijzelf. Wij krijgen beide energie uit planten. De auto van plantenresten lang geleden en ik van verse planten. Maar beide verbranden we suikers die bij de fotosynthese worden gemaakt en gebruiken de energie die daarbij vrijkomt. De auto om te rijden en ik om te leven. Daarbij kwam overigens ook het besef dat ik zelf CO2 uitstoot. Dat doe ik bij het uitademen en gelukkig maar een heel klein beetje. 

De fotosynthese kun je goed delen met kinderen. Dat heb ik met mijn kinderen gedaan door de fotosynthese uit te leggen met gekleurde kralen, zie foto boven. Het kan ook met leuk raadsel tijdens het eten of je iets van eten kunt bedenken dat niet bij een plant begint. Een andere manier is om een jong plantje dat zijn blaadjes naar de zon richt, om te draaien. Na een tijdje zie je dat de blaadjes zich opnieuw naar de zon richten. Dat doet de plant omdat het voor deze bijzondere formule zonlicht nodig heeft. Mochten kinderen later op de middelbare school de fotosynthese bij scheikunde krijgen dan herinneren zij zich misschien wel de kralen of het plantje.

Hieronder staat een filmpje dat heel simpel laat zien hoe de fotosynthese werkt: