
Aardgas
Achter de muren van jullie huis lopen allemaal leidingen. Voor elektriciteit, aardgas, (afval)water en internet. We gebruiken deze voorzieningen de hele dag door. Leuk om met kinderen stil te staan bij hoe ze werken. Op deze pagina staan tips om dat te doen voor aardgas. Afhankelijk van de leeftijd van de kinderen kun je de gesprekken, proefjes en uitstapjes aanpassen. Er valt in huis veel te beleven. Ga samen op zoek en verwonder je.
Hoe is aardgas ontstaan? Dat is een bijzonder verhaal dat zo’n 300 miljoen jaar geleden begon. Nederland lag in die tijd dicht bij de evenaar! Er was hier toen een heel ander klimaat. Het was er moerassig met een tropisch oerwoud. Dode bomen en planten kwamen in het moeras terecht en rotten langzaam weg. Net als enorme insecten. Zo ontstond een dikke laag smurrie. Die smurrie van dode planten en dieren is het begin van ons aardgas.
Gesprek
We zijn druk op zoek naar duurzame alternatieven voor aardgas. Door het gebruik van aardgas ontstaan er aardbevingen in Groningen en bij verbranding komt veel CO2 in de lucht. Op dit moment gebruiken de meesten van ons nog aardgas: om ons huis te verwarmen, om op te koken en voor een warme douche. Een interessant goedje dus, goed om er met je kinderen eens over door te praten
Vragen om te bespreken:
- Gebruiken we nog aardgas in huis? Zo ja, waarvoor? Maak een lijstje.
- Zo nee, wat gebruiken we dan?
- Waar komt het aardgas vandaan?
- Waarom willen we van het aardgas af?
- Waar komt het aardgas binnen in ons huis? Ga op zoek naar de meter.
- Kun je meten hoeveel kubieke meter aardgas er wordt gebruikt bij een douchebeurt?
- Kun je buizen door het huis zien lopen? Zo ja, wat gaat er doorheen?
- Hoe kunnen we thuis energie besparen?
- Stel er is geen aardgas meer, hoe zouden we dan in de winter ons huis kunnen verwarmen en hoe kunnen we dan koken?
- Wie weet wat biogas is en wat is waterstofgas?
Thuis doen

Zelf maken van biogas
Benodigdheden
- petfles
- heet water
- ballon
- 2 eetlepels gist
- 2 eetlepels suiker
- trechter (opgerold stukje papier)
Doe de suiker en gist in de petfles met behulp van de trechter. Giet het hete water erbij. Schudden en dan afsluiten met de ballon. Zet de fles op een warme plek en kijk wat er gebeurt.
Heb geduld, want het kan wel een uurtje duren.
- Er zijn nog veel meer leuke proefjes om thuis te doen. Kijk maar eens op www.proefjes.nl. Of op de website van het energiebedrijf waar jullie aardgas van krijgen. Op die van Vattenfall staan bijvoorbeeld proefjes om het broeikaseffect na te bootsen of over isolatie. Op deze site staan ook leuke ideeën voor een spreekbeurt of hoe je energie kunt besparen.
- Op de gasmeter staat M3. Wat betekent dat? Met 12 stokken of latten van een meter kun je die namaken.
- Hoeveel kubieke meter aardgas gebruiken jullie per dag? Neem de stand op. Doe dat een week lang elke dag op hetzelfde tijdstip. Hoeveel m3 gebruik je voor een bad? En voor het koken van een avondmaaltijd? Waarom gebruiken jullie de ene dag meer dan de andere dag?
- Maak een Wonderwelkaart met daarop locaties waar de voorzieningen vandaan komen en naartoe gaan. Pak een groot vel papier en teken jullie huis in het midden. Waar komt jullie aardgas vandaan? Teken het in op de kaart.
- Tot 2022 komt er nog aardgas uit Groningen. Maar steeds meer aardgas krijgen we uit Rusland. Dat is een heel groot land! Uit welk deel van Rusland komt het aardgas? Zoek het eens uit.
- Maak een Wonderwel bedankkaartje voor mensen die werken in de energievoorziening en stuur het op. Je kunt denken aan een installateur die net jullie cv-ketel heeft onderhouden. Je kunt ook denken aan het energiebedrijf dat zorgt voor jullie aardgas.
Filmpjes
Van plant tot aardgas

SchoolTV: Aardgas is ongeveer 300 miljoen jaar geleden al ontstaan. Omdat de werelddelen toen nog met elkaar verbonden waren, lag het Nederland van nu dichter bij de evenaar dan tegenwoordig. Er groeiden dan ook tropische planten. Toen die planten doodgingen, bleven ze op de grond liggen en veranderden langzaam in steenkool. Hierbij kwam gas vrij.
Slochteren

SchoolTV: In de omgeving van Slochteren, op het terrein van boer Boon, werd meer dan 50 jaar geleden het grootste aardgasveld van Europa ontdekt.
Gasbel
Ga voor meer informatie en filmpjes naar https://www.entoen.nu/nl/gasbelEropuit
In Groningen wordt nog tot 2022 aardgas gewonnen. Om daar iets van te zien kun je naar het ‘Het Slochter molecule’. Dit monument staat dichtbij het veld waar het eerste Nederlandse aardgas werd gevonden. Bij Harkstede (Groningen) staat ‘Het Andere Monument’. Het stelt een gescheurde steen voor en vestigt de aandacht op de schadelijke gevolgen van de gaswinning.
Voordat we aardgas hadden stookten mensen op kolen uit de Limburgse mijnen. Generaties lang, en met gevaar voor eigen leven, haalden de mijnwerkers de kolen diep uit de grond. Wil je meer weten over deze spannende geschiedenis? Ga dan naar het Nederlandse mijnmuseum in Heerlen: www.nederlandsmijnmuseum.nl/
Steeds meer huizen gaan van het aardgas af. Wil je zo’n huis bezoeken, om te zien hoe ze dan koken en stoken? Ga naar www.hierverwarmt.nl en zoek een huis op bij jullie in de buurt.
Alwetoloog
Stel aan de Alwetoloog